W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce Prywatności".
Zamówienia telefoniczne i konsultacje online: (32) 328 85 14
Źródła pokarmowe: tłuste ryby morskie (tuńczyk, makrela, śledź, łosoś, sardynki) około 200 IU/100 g, świeży węgorz 1200 IU/100 g, śledź w oleju 808 IU/100 g, jajka, grzyby suszone na słońcu.
Ryby zawierają niewielkie ilości witaminy D3; spożywając je, możemy dostarczyć organizmowi jednorazowo około 200–400 IU tej substancji.
Z dietą nie jesteśmy w stanie uzyskać odpowiedniego poziomu witaminy D3.
Promieniowanie słoneczne przenika do głębszych warstw skóry (warstwy podstawnej i kolczystej). Promieniowanie UVB przenika przez naskórek do warstwy podstawnej (UVA przenika głębiej do skóry właściwej - dlatego odpowiada za uszkodzenia struktur skóry i zmarszczki) gdzie znajduje się pochodna cholesterolu o nazwie 7-dehydrocholesterol (pośredni związek pochodzący z przemian cholesterolu w organizmie), z którego pod wpływem promieniowania UVB powstaje prowitamina D3.
Następnie pod wpływem ciepła powstaje witamina D3 (cholekalcyferol).
W tym miejscu dodajemy witaminę D3 z suplementów - jako cholekalcyferol.
Cholekalcyferol może być magazynowany w komórkach tłuszczowych lub z nich uwalniany do krwiobiegu. W krwiobiegu jest wiązany przez specjalne "białko wiążące witaminy D", które transportuje go do wątroby.
W wątrobie na skutek działania enzymów jest przekształcony na 25-hydroksycholekalcyferol, którego działanie jest pięciokrotnie silniejsze od cholekalcyferolu.
Ta postać z kolei w razie potrzeby transportowana jest do nerek, gdzie jest przekształcana w 1,25 dihydroksycholekalcyferol, który jest 10-krotnie silniejszy niż cholekalcyferol – jest to więc najsilniejsza postać witaminy D.
W przypadku osób o jasnej karnacji około 10-15 minut ekspozycji nieosłoniętych rąk i ramion oraz twarzy na działanie promieni słonecznych trzy razy w tygodniu wiosną i latem (najlepiej w godzinach południowych), umożliwia organizmowi wytworzenie wystarczającej ilości witaminy D.
W porównaniu z osobami o jasnej karnacji osoby o bardzo ciemnej skórze potrzebują co najmniej 7-krotnie dłuższej ekspozycji do osiągnięcia tego samego poziomu witaminy D ze światła słonecznego. Duża zawartość pigmentu melaniny w skórze działa jak naturalny filtr przeciwsłoneczny.
Podczas przedstawionych powyżej czasów ekspozycji w organizmie powstaje 10 000 IU witaminy D, a podczas przebywania na plaży 20 000 IU.
Preparaty ochronne z faktorem SPF 8 ograniczają wytwarzanie witaminy D przez organizm o 95%, a faktorem SPF 15 o 99%.
Z tego względu wiele organizacji zdrowotnych zaleca obecnie, aby wychodzić na słońce możliwie najbliżej południa, pomiędzy godziną 11:00 i 14:00, tzn. wtedy, kiedy dociera do Ziemi najwięcej światła UVB, najlepiej bez zastosowania filtru słonecznego i nałożyć krem do opalania dopiero po wystarczającej ekspozycji.
Jeśli to możliwe, nie należy myć skóry po jej naświetleniu, ponieważ witamina D wytworzona na skórze potrzebuje około 48 godzin do wchłonięcia.
Długa ekspozycja na promieniowanie UV nie powoduje powstawania większej ilości witaminy D lecz jej nieaktywnych metabolitów.
Witamina D, która powstaje pod wpływem promieni słonecznych utrzymuje się w organizmie dwukrotnie dłużej niż witamina D uzyskana z pokarmów.
Skóra osób w wieku 70 lat produkuje o 25% mniej witaminy D niż u 20-latka po ekspozycji na taką samą ilość światła; jakkolwiek zdolność do wchłaniania w jelitach nie zmniejsza się z wiekiem.
Część badaczy uważa witaminę D za hormon.
Zgodnie z definicją hormonu jako: związku chemicznego, produkowanego przez odpowiedni gruczoł zlokalizowany w określonym miejscu w ciele, który zostaje wydzielony do krwi i razem z nią transportowany jest do różnych, czasem odległych miejsc w organizmie, gdzie wywołuje określone reakcje.
Śledząc przedstawiony powyżej schemat powstawania, możemy założyć, że hormonem jest powstający w nerkach kalcytriol, który z krwią dociera do konkretnych organów czy obszarów ciała gdzie wykazuje działanie.
Nazywanie substancji "witaminą" w odczuciu niektórych praktyków skutkuje deprecjonowaniem jej znaczenia, ponieważ: "...lekarze nie mają w zwyczaju traktować witamin poważnie...".
Badać należy metabolit witaminy D określany jako 25(OH)cholekalcyferol. Badanie można wykonać w laboratorium lub w domu za pomocą testu kasetowego.
Ilość suplementowanej witaminy D należy tak dobrać, żeby jej poziom we krwi (czyli poziom 25 hydroksycholekalcyferolu) wynosił od 50 do 70 ng/ml.
Kontrolę poziomu metabolitu 25(OH)cholekalcyferolu należy, szczególnie w początkowych miesiącach suplementacji, przeprowadzać co dwa miesiące.
Nie należy przekraczać poziomu 100 ng/ml.
W przypadkach chorobowych poziom witaminy D powinien być wyższy, ale należy to robić pod kontrolą lekarza.
Witaminę D należy zawsze przyjmować z posiłkiem zawierającym tłuszcze.
Przyjmuje się, że bezpieczna dawka dzienna witaminy D to około 10 000 IU (Jednostek Międzynarodowych, j.m.).
Eksperci z organizacji Vitamin D Council sugerują podawanie dawki 1000 j.m. u niemowląt, a u starszych dzieci i nastolatków 1000 j.m. na każde 11 kg masy ciała.
Niski poziom - poniżej 17,8 ng/ml może być czynnikiem podwyższonej ogólnej śmiertelności.
Aby przeliczyć ilość witaminy D podanej w innych jednostkach, należy zastosować przelicznik: 1000 IU = 25 mcg (mikro gramów) lub: 1 mcg = 40 IU lub też: 1 mg = 40 000 IU
Mleko matki zawiera bardzo małe ilości witaminy D. Około 10% witaminy D przyjmowanej przez matkę znajdzie się w jej mleku w najlepszej, naturalnej formie.
Aby zapewnić dziecku karmionemu piersią odpowiednią dawkę witaminy D, matka powinna zażywać 15-krotnie więcej witaminy D niż zalecane 400 j.m. Dlatego eksperci zalecają by kobiety ciężarne i karmiące zażywały nawet 4000-6000 j.m. dziennie.
Zalecana obecnie dawka witaminy D pojawiająca się na opakowaniach suplementów jako 100% Zalecanego Dziennego Spożycia (400-600 IU) została wprowadzona by zlikwidować problem krzywicy u dzieci. Dorośli potrzebują wyższych dawek.
Witamina D3 bierze udział w regulacji funkcjonowania układu odpornościowego, regulacji stężenia cukru we krwi, funkcjonowaniu komórek skóry, układu sercowo-naczyniowego.
Odpowiedni poziom witaminy D w organizmie powoduje obniżenie umieralności w wymienionych chorobach:
Stwardnieniu rozsianym -50%
Chorobach sercowo - naczyniowych -25%
Nowotworach -25%
Złamaniach kości -20%
Cukrzycy -15%
Mechanizm działania - ogólnie:
Bezpośredni mechanizm działania witaminy D opiera się na regulacji ekspresji odpowiednich genów.
Witamina D po wniknięciu do jądra komórki łączy się z receptorem VDR, a następnie z receptorem retinoidu X i taki kompleks łącząc się z odpowiednimi sekwencjami DNA reguluje ekspresje docelowych genów.
Liczne doniesienia wskazują na udział witaminy D (kalcytriolu) w procesie kontrolowania ekspresji ponad 2000 genów (z ogólnej liczby 30000 genów w organizmie).
W toku prowadzonych obserwacji wywnioskowano, że niższe wartości ciśnienia krwi występują u osób mieszkających w rejonach nasłonecznionych, położonych bliżej równika w porównaniu do osób z regionów, gdzie ekspozycja na promienie słoneczne jest dużo rzadsza i bardziej krótkotrwała.
Badania kliniczne potwierdziły, że ekspozycja na promieniowanie UVB, powodująca zwiększenie stężenia witaminy D w osoczu krwi wiązała się z obniżeniem ciśnienia tętniczego u chorych z łagodnym nadciśnieniem tętniczym.
O znaczeniu witaminy D w aspekcie regulacji ciśnienia tętniczego świadczy fakt, że receptory dla witaminy D są zlokalizowane w narządach biorących udział w regulacji ciśnienia tętniczego, tj. w ośrodkowym układzie nerwowym, nerce, nadnerczach, ścianie naczyń, czy sercu. Jednak jak do tej pory nie został jednoznacznie wyjaśniony mechanizm, za pomocą którego substancja ta działa hipotensyjnie.
Najnowsze w tym zakresie badania molekularne pokazują, że witamina D bezpośrednio wpływa na komórki przykłębuszkowe zmniejszając ekspresję genów reniny, dzięki czemu zahamowana zostaje jej produkcja i wydzielanie. Mniejsza ilość reniny przekłada się na mniejsze stężenie aldosteronu przez co ograniczona zostaje zwrotna resorpcja sodu oraz wody w kanalikach nerkowych przyczyniając się tym samym do spadku objętości i ciśnienia krwi.
Badania na modelach zwierzęcych wykazały potencjalny udział witaminy D w zapobieganiu grubienia warstwy mięśniowej naczyń krwionośnych. Witamina D poprzez regulację ekspresji odpowiednich genów osłabia działanie epidermalnego czynnika wzrostu na komórki mięśni gładkich budujących naczynia krwionośne. Powoduje to ograniczenie ich nadmiernego namnażania i hamuje postępujące wraz z miażdżycą grubienie ściany naczynia.
Komórki mięśni gładkich w obrębie zmian miażdżycowych bardzo często ulegają procesowi wapnienia, co zwiększa sztywność naczyń krwionośnych i wzmaga opór naczyniowy. Dzieje się tak, ponieważ komórki te są blisko spokrewnione z osteoblastami tkanki kostnej. Dlatego, w pewnych niekorzystnych warunkach mogą ulegać przekształceniu do komórek podobnych do osteoblastów i produkować duże ilości kolagenu oraz białka odpowiedzialne za proces mineralizacji macierzy zewnątrzkomórkowej. Jak podejrzewają naukowcy witamina D na poziomie genetycznym może hamować ten proces.
Oprócz działania ograniczającego wapnienie blaszki miażdżycowej naukowcy podejrzewają, że witamina D może mieć również udział w hamowaniu powstawania zmian miażdżycowych, które jak wiadomo mają podłoże zapalne. Jak na razie przypuszczenia te opierają się jedynie na obserwacjach, w których udowodniono jej działanie przeciwzapalne, a dokładny mechanizm tego działania pozostaje nieznany.
Przy suplementacji witaminą D w celu pozbycia się płytki miażdżycowej należy KONIECZNIE dodawać witaminę K2 MK-7 w ilościach nie mniejszych niż 100 mikrogramów.
Poprawie krążenia badacze przypisują obniżenie cholesterolu, oraz wzrost aktywności za którym idzie redukcja masy tłuszczowej.
Wpływ na poziom testosteronu u mężczyzn.
Badania wykazały pozytywny wpływ witaminy D na libido oraz płodność mężczyzn przez zwiększenie ilości androgenów we krwi. Wyższy poziom testosteronu poprawił także wyniki sportowe mężczyzn suplementujących witaminę D.
Badanie zespołu Japońskich naukowców pokazało, że witamina D może być brana pod uwagę jako czynnik ograniczający możliwość powstawania skrzepu w przypadku pęknięcia istniejącej już blaszki miażdżycowej.
Jak powszechnie wiadomo istotną rolę w strukturze zmian miażdżycowych w naczyniach odgrywają monocyty, które po wniknięciu do blaszki miażdżycowej pożerają utleniony cholesterol LDL przekształcając się w komórki piankowate. Przy pęknięciu blaszki następuje uwolnienie jej zawartości, w tym komórek piankowatych, które mogą inicjować proces krzepnięcia krwi prowadzący do powstania zatoru.
Jak pokazują wyniki doświadczeń in vitro aktywna forma witaminy D działając na monocyty zmniejsza w nich ekspresję prozakrzepowego czynnika tkankowego jednocześnie zwiększając ekspresję działającej przeciwzakrzepowo trombomoduliny. Dzięki temu, jak podejrzewają badacze, możliwe jest obniżenie właściwości prozakrzepowych elementów tworzących masę blaszki miażdżycowej i unikniecie powstawania zagrażających życiu zatorów w następstwie jej pęknięcia.
Oprócz działań usprawniających funkcje naczyń krwionośnych witamina D może również wpływać na prawidłową budowę i pracę mięśnia sercowego.
Schorzeniem, w którym udowodniono korzystne działanie witaminy D jest przerost lewej komory serca.
W przebiegu nadciśnienia tętniczego zarówno u osób młodych, jak i u chorujących w późniejszym okresie życia, dość często może dochodzić do przerostu mięśnia sercowego ze zmianą proporcji między masą włókien mięśniowych, naczyniami i ilością substancji międzykomórkowej. Pojawia się przy tym znaczny wzrost ilości kolagenu typu I, bardziej wytrzymałego, ale mniej rozciągliwego, co prowadzi do usztywniającego serce zwłóknienia jego ścian. Następstwem tego mogą być zaburzenia rytmu pracy serca oraz występowanie epizodów niedokrwienia mięśnia sercowego.
Postulowany przez naukowców mechanizm obserwowanego zjawiska tłumaczy się możliwością hamowania przez witaminę D proliferacji komórek mięśniowych serca poprzez regulację ekspresji genów kontrolujących cykl komórkowy (cdk2) oraz modulacje sygnałów wzrostu docierających do komórek mięśniowych.
Badanie przeprowadzone przez zespół naukowców z Linus Pauling Institute (Oregon State University) wykazało synergiczne działanie witaminy D ze składnikami roślinnymi, przez co uzyskano pozytywny wpływ na układ odpornościowy. Kombinacja składników odżywczych działa silniej niż każdy z nich osobno dając nadzieję na jeszcze skuteczniejsze wspomaganie leczenia chorób przewlekłych.
Przebadano 446 składników naturalnie występujących w świeżych owocach i warzywach. Listę zawężono do dwóch składników, które wykazywały najsilniejsze działanie w chorobach przewlekłych. Okazało się że resweratrol (z ekstraktu z winogron) oraz pterostilbeny (z czarnych borówek) zwiększały ekspresję genu kodującego powstawanie antybakteryjnego peptydu katelicydyny. Wskazany gen jest silnie zaangażowany w funkcjonowanie układu odpornościowego.
Resveratrol i pterostilbeny to zbliżone substancje odżywcze, wykazujące zbliżone efekty działania na organizm ludzki. Obie cząsteczki działają w podobny sposób, wzajemnie wzmacniając efekty terapii, przez co skuteczniej jest zażywać je razem niż osobno. Para składników wykazuje działanie synergiczne z witaminą D podczas oddziaływania na gen kodujący katelicydynę. Najwyraźniej resveratrol i pterostilbeny w jeszcze nie poznany sposób wpływają na przekaz informacji w organizmie, ułatwiając pracę witaminie D. Efekt działania jest nieporównywalnie silniejszy niż kiedy stosowano składniki osobno. Połączenie trzech składników oddziałuje tak silnie na układ odpornościowy, że wydaje się być skuteczna w zwalczaniu infekcji bakteryjnych lub wirusowych.
Niewystarczająca ilość witaminy D może spowodować kruchość i zwiększone ryzyko złamania kości, krzywicę i osteomalację (znaczną utratę mikroelementów z kości) szczególnie u pacjentów chorujących na: chorobę niedokrwienną serca, cukrzycę typu I i II, nadciśnienie tętnicze lub choroby autoimmunologiczne.
Regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej przez utrzymanie prawidłowego poziomu wapnia w organizmie odbywa się poprzez zwiększenie wchłaniania wapnia w jelitach i zmniejszeniu jego wydzielania do moczu w nerkach. Dzięki temu w kościach utrzymywane są zapasy wapnia i fosforu co sprzyja wzmocnieniu ich struktury, zmniejszając ryzyko złamania bądź innego uszkodzenia.
Witamina D pobudza młode komórki (osteoblasty) do dojrzewania i przekształcania się w formę dojrzałą.
Badania wykazały zwiększoną neogenezę (powstawanie nowotworu) przy niedoborach witaminy D.
Dotyczy to szczególnie raka piersi, płuc, macicy, jelita grubego i gruczołu krokowego.
Niedobór witaminy D obserwowany jest także w przebiegu szpiczaka mnogiego.
____________________________________________________________________________________________________________________________
Zainteresował Cię artykuł? Otrzymuj najświeższe informacje prosto na swój adres e-mail. Zapisz się do naszego Newslettera na stronie głównej.
Kliknij ten link by się zapisać.
Nie lubimy spamu tak jak Ty. Nikomu nie udostępniamy adresów e-mail. Zawsze możesz zrezygnować z otrzymywania wiadomości klikając w link.
