Leczenie homeopatyczne stosowane w profilaktyce grypy

Lek. med. Joanna Dziubińska

Zakażenia wirusami grypy powodują wystąpienie wielu różnorodnych chorób będących przyczyną znacznej zachorowalności, a nawet umieralności wśród dzieci i osób w podeszłym wieku. Źródłem zakażenia jest chory człowiek. Pacjent jest zakaźny w okresie od około 24 godzin przed wystąpieniem objawów klinicznych do mniej więcej trzeciego dnia choroby. Wybuchy ognisk miejscowych zdarzają się zwykle co 1–3 lata, natomiast epidemie globalne i pandemie co 10–15 lat.

Wirusy grypy należą do ortomyksowirusów, podzielone są na trzy typy serologiczne A, B i C. Najbardziej czynny jest wirus grypy A. Zewnętrzna warstwa wirusa zawiera szpiczaste wyrostki odpowiedzialne za charakterystykę antygenową. W wirusach A i B szpiczaste wyrostki zawierają specyficzne hemaglutyniny i neuraminidazę; antygenu neuraminidazowego nie ma w szczepach typu C. Za unikatowe cechy epidemiologiczne wirusa grypy odpowiedzialne są dwa procesy: skok i przesunięcie antygenowe. Przesunięciem antygenowym określa się niewielkie zmiany antygenowe wirusowych glikoprotein hemaglutyniny i neuraminidazy powstające na skutek mutacji punktowych. Skok antygenowy oznacza duże zmiany antygenowe wynikające z reasortacji ośmiu antygenów kwasu nukleinowego, z których składa się genom wirusowy. Po wystąpieniu dużego skoku antygenowego nowy szczep wirusowy zakaża populację, która nie miała kontaktu z tym szczepem. Co dwa–trzy lata wybuchają kolejne epidemie wywołane przez ten szczep wirusa, ale są one łagodniejsze niż pierwotna pandemia, ponieważ wzrasta poziom odporności populacji. Ostatecznie szczep wirusa zanika. Po wielu latach, gdy populacje nie są już chronione przez przeciwciała, wirus może pojawić się ponownie i rozpocząć nowy cykl zakażeń.

Przyczynami pandemii w okresie ostatnich trzydziestu lat były trzy typy wirusów: w 1957 r. – azjatycki szczep grypy (H2N2), w 1967 r. – szczep grypy Hongkong (H3N2) i w 1977 r. – rosyjski szczep grypy (H1N1). Obecnie przyczyną epidemii grypy – nie osiągającej rozmiarów pandemii – są podszczepy H3N2 oraz H1N1 powstałe ze szczepów wyjściowych na skutek przesunięć antygenowych.

Patogeneza i obraz kliniczny.

Wrotami zakażenia jest błona śluzowa górnych dróg oddechowych, w której stwierdza się rozległe uszkodzenia nabłonka rzęskowego. W grypie nie powikłanej wtórnym zakażeniem bakteryjnym już w pierwszym dniu od wystąpienia objawów występuje złuszczanie nabłonka tchawicy, zaś proces jego odbudowy rozpoczyna się po 2–5 dniach. Po 15 dniach pojawiają się ponownie rzęski i wznawiane jest wytwarzanie śluzu. Chociaż w przebiegu grypy zmiany chorobowe występują głównie w układzie oddechowym, należy pamiętać, że proces zapalny może dotyczyć również mięśnia sercowego.

Klasyczna grypa charakteryzuje się nagłym początkiem, dreszczami, bólami mięśniowymi i głowy oraz gorączką. Gorączka osiąga 39–41o. Może wystąpić nieżyt błony śluzowej nosa lub zaczerwienie błon śluzowych oraz powiększenie węzłów chłonnych. Tropowym objawem jest suchy kaszel. Objawy oczne obejmują łzawienie, światłowstręt, pieczenie i ból podczas ruchu gałek ocznych. W niektórych epidemiach występowała biegunka u około jednej trzeciej chorych.

W grypie o typowym przebiegu gorączka zwykle utrzymuje się przez 2–3 dni, ale może trwać do pięciu. W 2–4. dniu choroby zaczynają dominować objawy ze strony układu oddechowego, podczas gdy objawy ogólne ustępują. Często kaszel z towarzyszącym złym samopoczuciem utrzymuje się przez 1 do 2 tygodni. Zakażenie wirusem grypy B przebiega z bardziej nasilonymi objawami w obrębie nosa i oczu i mniejszym nasileniem objawów uogólnionych aniżeli w przypadku zakażenia wirusem grypy A.

Powikłania

Powikłania najczęściej występują u małych dzieci oraz u osób w podeszłym wieku. Do powikłań będących następstwem uogólnionego zakażenia wirusowego należą: zapalenie krtani, tchawicy, oskrzeli, zapalenie mięśni, zapalenie mięśnia sercowego oraz zapalenie osierdzia. Wśród powikłań spowodowanych wtórnymi zakażeniami należy wymienić przede wszystkim wtórne bakteryjne zapalenie płuc i zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Trzecią grupę powikłań stanowią powikłania będące skutkiem reakcji nadwrażliwości. Należy do nich zespół Reye’a (istnieje związek z podawaniem kwasu salicylowego) oraz zespół Guillana – Barrego.

Leczenie

Przede wszystkim objawowe oraz przeciwwirusowe (amantadyna i rymantadyna).

Rola homeopatii

W przypadku leczenia grypy leczenie homeopatyczne może pełnić zarówno rolę leczenia profilaktycznego, jak i leczenia objawowego, przy czym należy pamiętać, że stosunkowo szybkie wdrożenie leczenia objawowego pozwala na znaczne skrócenie przebiegu choroby.

Postępowanie profilaktyczne

Profilaktyka grypy z zastosowaniem leków homeopatycznych polega na przyjmowaniu w okresie jesienno–zimowym (na przykład od października do końca marca) któregoś z niżej wymienionych leków.

Oscillococcinum

Lek ten przygotowywany jest z wyciągu serca i wątroby kaczki berberyjskiej poddanego procesowi rozcieńczenia i dynamizaji do 200 K. Właściwością kaczki berberyjskiej jest wytwarzanie dużej ilości przeciwciał po zetknięciu się z różnymi wirusami. Profilaktycznie należy przyjmować jedną dawkę Oscillococcinum raz w tygodniu. Lek Oscillococcinum nie spełnia wszystkich kryteriów leku homeopatycznego, bowiem sam w sobie nie posiada działania patogenetycznego, natomiast jego wysoką skuteczność można łączyć z rodzajem rozcieńczenia, w którym jest przygotowywany (w przypadku rozcieńczeń Korsakova w roztworze znajdują się również pośrednie rozcieńczenia).

Serum de Yersin

Lek ten wprowadzony został do leczenia niektórych postaci grypy przez Barishaca, najprawdopodobniej na podstawie pewnej analogii przebiegu dżumy i grypy. W przebiegu dżumy wyróżniamy trzy postaci: postać dymieniczną o ostrym przebiegu, z wysoką gorączką, dreszczami, osłabieniem, bólem głowy i limfadenopatią, postać septyczną i postać płucną, w przebiegu której dodatkowo występują: kaszel, bóle w klatce piersiowej, krwioplucie. Serum de Yersin przygotowywany jest z surowicy zwierzęcej dostarczanej przez Instyt Pasteura. Współcześnie, na podstawie przeprowadzonych licznych obserwacji klinicznych Serum de Yersin zalecany jest – obok Baptisia tinctoria – w tak zwanych jelitowych postaciach grypy.

Influenzinum (lek niedostępny w Polsce) Jest to lek przygotowywany ze szczepionki przeciwgrypowej dostarczanej przez Instytut Pasteura. Zarówno Serum de Yersin, jak i Influenzinum należą do bioterapeutyków.

Dawkowanie:

Podstawowym lekiem stosowanym w profilaktyce grypy jest Oscillococcinum. Ale niekiedy – w zależności od reaktywności organizmu pacjenta – można oprócz Oscillococcinum podać także Influenzinum lub – w przypadku osób, u których grypa ma zwykle szczególnie ciężki przebieg – Serum de Yersin. Proponowane są różne schematy postępowania profilaktycznego. Niektórzy autorzy zalecają stosowanie dwa razy w miesiącu Oscillococcinum i dwa razy w miesiącu Serum de Yersin 15 CH lub Influenzinum 30 CH w dawkach. Inaczej mówiąc w pierwszym tygodniu należy przyjąć jedną dawkę Oscillococcinum, w drugim – jedną dawkę Influenzinum 30 CH lub jedną dawkę Serum de Yersin 15 CH, w trzecim – ponownie jedną dawkę Oscillococcinum, w czwartym – ponownie jedną dawkę Influenziunum 30 CH lub Serum de Yersin 15 CH itd. Inni proponują podawanie wszystkich tych leków naprzemiennie, to znaczy w pierwszą niedzielę – jedną dawkę Oscillococcinum, w drugą – Influenzinum 30 CH, a w trzecią – jedną dawkę Serum de Yersin 15 CH i czwartą – ponownie dawkę Oscillococcinum. W razie wystąpienia pierwszych objawów grypy jak najszybciej należy podać trzy kolejne dawki Oscillococcinum co dwie godziny i/lub lek objawowy dobrany indywidualnie do objawów występujących u pacjenta. Leki objawowe stosowane w stanach gorączkowych W przypadku objawów miejscowych (np. zaczerwienienie gardła) lek podaje się w rozcieńczeniu 5 CH. Jeśli obok objawu miejscowego wystąpią również objawy ogólne (np. stan gorączkowy), lek należy przepisać w rozcieńczeniu 9 lub 15 CH. Lek w rozcieńczeniu 30 CH jest stosowany w przypadku wystąpienia objawów ze strony OUN (np. pobudzenie, halucynacje). Jeżeli mamy do czynienia z obecnością wydzielin (np. obecnością wydzieliny w nosie lub oskrzelowej), leki należy przepisywać w średnim rozcieńczeniu 9 CH. Postępujemy zatem według zasady: niskie rozcieńczenia nasilają produkcję wydzielin, a wysokie hamują.

Aconitum:

• nagle narastająca temperatura dochodząca do 40oC, utrzymująca się na stałym poziomie

• nagłe nasilenie się objawów około godziny 24.

• przekrwienie skóry twarzy

• wysuszenie błon śluzowych (spierzchnięte wargi), brak potów

• silne pragnienie dużych ilości zimnej wody

• pobudzenie, niepokój

Belladonna:

• szybko narastająca gorączka o zmiennych wartościach temperatur

• silne przekrwienie błony śluzowej, nosogardła, dysfagia, pulsujący ból

• zaczerwieniona, wilgotna skóra, zimne stopy i dłonie

• pobudzenie, halucynacje, nadwrażliwość na dotyk.

Apis mellifica:

• szybko narastająca temperatura

• naprzemienne występowanie suchości skóry i potów

• brak pragnienia

• błona śluzowa nosa i gardła obrzęknięta, w kolorze lila

• ból gardła zmniejsza się pod wpływem zimna.

Gelsemium:

• zmienna gorączka narastająca powoli

• brak pragnienia

• pacjent podsypia, kontakt z nim jest utrudniony

• nasilone poty

• mogą wystąpić silne bóle głowy, bóle mięśniowe i nosa

Bryonia:

• powoli narastająca temperatura, utrzymuje się później na stałym poziomie

• silne wysuszenie błon śluzowych

• silne pragnienie dużych ilości zimnej wody

• obfite, "kleiste" poty o kwaśnym zapachu przynoszące ulgę pacjentowi

• suchy, bolesny kaszel.

W praktyce najczęściej przepisywanymi lekami są: Bryonia, Gelsemium (napięcie mięśni karku, "nogi z waty"). W przypadku tak zwanej grypy jelitowej należy przepisać Baptisia tinctoria (bóle głowy, uczucie rozbicia mięśniowego, biegunka, wzdęcia).

Leki objawowe stosowane w nieżycie błony śluzowej nosa

Sticta pulmonaria:

• uczucie niedrożności nosa u jego nasady

• suchość błony śluzowej nosa

• suchy kaszel

• niedrożność nosa ustępująca pod wpływem wycieku; w tym momencie należy wziąć pod uwagę inny lek.

Nux vomica:

• niedrożność nosa i surowiczy, obfity wyciek z nosa

• kichanie salwami, zwłaszcza gdy pacjent się odkrywa

• nadwrażliwość na przeciągi, klimatyzację, zimno, objawiająca się dreszczami i kichaniem

• pacjent ma trudności z rozgrzaniem się.

Sabadilla:

• niedrożność nosa, uczucie pieczenia zmniejszające się pod wpływem ciepła

• obfity,nie podrażniający wyciek z nosa

• uczucie świądu górnego podniebienia zmniejszającego się pod wpływem ciepła

• pogorszenie pod wpływem zimna w każdej jego postaci.

Sambucus nigra:

• niedrożność nosa nasilająca się około północy i zmniejszająca w pozycji siedzącej

• zaleganie gęstej wydzieliny

• pacjent oddycha przez usta.

Allium cepa:

• podrażniający wyciek z nosa, nie podrażniające łzawienie

• objawy nasilają się pod wpływem ciepła i zmniejszają pod wpływem zimna.

Euphrasia:

• obfity wyciek z nosa

• podrażnienie spojówek, podrażniające łzawienie, fotofobia.

Pulsatilla:

• obfity, gęsty, żółty, nie drażniący wyciek z nosa

• niedrożność nosa w nocy oraz w ciepłych, zamkniętych pomieszczeniach, katar w ciągu dnia

• katar występuje po przemoczeniu nóg

• brak powonienia

• współistnienie wilgotnego kaszlu w ciągu dnia i suchego w nocy.

Kalium iodatum:

• początkowo wodnisty wyciek z nosa, a następnie gęsty i zielonkawy uczucie ucisku u nasady nosa

• łzawienie, kichanie.

Kalium bichromicum:

• uczucie punktowego bólu (lek podawany także w zapaleniu zatok czołowych)

• gęsty, lepki śluz tworzący strupki, który spływa po tylnej ścianie gardła i wywołuje suchy kaszel odruchowy

• uczucie ucisku u nasady nosa.

Mercurius solubilis:

• ropna, podrażniająca wydzielina

• dreszcze

• rozpulchniony, geograficzny język, obrzęknięte dziąsła, metaliczny posmak w ustach, ślinotok

• obfite poty o nieprzyjemnym zapachu nie przynoszące ulgi.

Leki objawowe stosowane w bólu gardła

Belladonna:

• nagle pojawiające się zaczerwienienie gardła, powiększone, rozpulchnione migdałki

• uczucie kluski w gardle

• suchość gardła

• piekący, pulsujący ból

• wysoka gorączka

• poty.

Phytolacca:

• silnie przekrwione gardło, głównie w obrębie łuków podniebiennych

• silny ból promieniujący do ucha

• ból nasila się pod wpływem spożywania ciepłych pokarmów

• ból podczas przełykania, uczucie ciała obcego

• powiększenie węzłów chłonnych.

Apis mellifica:

• błona śluzowa o "szklistym" wyglądzie

• brak pragnienia pomimo suchości błony śluzowej gardła

• kłujący, piekący ból

• poprawa pod wpływem zimna (zimne napoje).

Ailanthus glandulosa:

• silnie przekrwione gardło

• silna dysfagia, ból promieniujący do uszu

• skłonność do powierzchownych owrzodzeń

• bolesne, powiększone węzły chłonne

• lek stosowany głównie w mononukleozie zakaźnej.

Mercurius solubilis:

• stan zapalny przechodzący w stan ropny

• wygląd jamy ustnej bez zmian

• dreszcze

• nasilenie objawów nocą

• lepkie poty o nieprzyjemnym zapachu, nie przynoszące ulgi, uczucie "gęsiej skórki".

Podstawowe leki objawowe stosowane w kaszlu

Arum triphyllum:

• chrypka nasilająca się pod wpływem mówienia

• zmienny tembr głosu

Aconitum:

• suchy, bolesny kaszel.

Hepar sulfur:

• uczucie wbitego kolca w gardle

• poty o nieprzyjemnym zapachu nie przynoszące ulgi

• chrapliwy kaszel.

Spongia tosta:

• silne wysuszenie błon śluzowych, suchy, szczekający kaszel

• uczucie pieczenia, "zdartej" śluzówki

• nasilenie kaszlu około północy

• nasilenie bólu podczas mówienia.

Rumex crispus:

• chrypka nasilająca się pod wpływem zimna i wieczorem

• poprawa po zasłonięciu nosa i ust

• uczucie łaskotania i podrażnienia w krtani

• stałe odksztuszanie śluzowej wydzieliny.

Drosera:

• uczucie drapania w krtani

• uczucie duszności, pacjent nie może wykonać pełnego wydechu

• nasilenie dolegliwości nocą, w pozycji leżącej, w czasie mówienia

• napadowy kaszel.

Ipeca:

• znaczne zaleganie wydzieliny w oskrzelach

• brak odksztuszania

• gwałtowne, krótkie napady kaszlu kończące się odruchem wymiotnym

• ślinotok.

Coccus cacti:

• napady kaszlu nasilające się rano po przebudzeniu i około północy

• odkrztuszanie śluzowej, ciągnącej się wydzieliny

• nasilenie napadów pod wpływem zimna.

Bryonia:

• suchy, napadowy kaszel

• kłujący, przeszywający ból w klatce piersiowej

• silne wysuszenie błon śluzowych.

Wyżej wymienione leki nie stanowią wyczerpującej listy objawowych leków homeopatycznych, jednakże należą one do tych najczęściej przepisywanych.

Oczywiste jest, że efekty leczenia będą tym skuteczniejsze, im szybciej zostanie wdrożone leczenie. Jeśli lek został dobrze dobrany i podany w odpowiednim rozcieńczeniu wówczas poprawa występuje niemalże natychmiastowo. Objawy ustępują w odwrotnej kolejności do ich pojawiania się, to znaczy najpierw ustępuje objaw, który pojawił się najpóźniej. W tym miejscu należałoby jeszcze wspomnieć, że każda nawracająca infekcja wirusowa ma podobny przebieg u danego pacjenta, dlatego też w przypadku wystąpienia pierwszych objawów grypy należy mu natychmiast podać dawkę leku, którego obraz działania odpowiada najczęściej występującym u niego objawom grypy. Inaczej mówiąc, jeśli pacjent choruje w obrazie działania Gelsemium, to powinien ten lek nosić przy sobie w okresie nasilonych zachorowań na grypę.

Jeżeli tak się zdarzy, że pacjent nie będzie miał przy sobie homeopatycznego leku objawowego, wówczas – oprócz Oscillicoccinum – może stosować preparat złożony Paragrippe, w skład którego wchodzą najczęściej przepisywane preparaty pojedyncze.

Leczenie homeopatyczne w okresie rekonwalescencji Wśród podstawowych leków stosowanych w okresie rekonwalescencji należy wymienić:

• Sulfur iodatum

• Pulsatilla.

Leki te sprzyjają przede wszystkim odbudowie nabłonków. Ponadto Sulfur iodatum zapobiega poinfekcyjnemu osłabieniu i utracie łaknienia. Jednym z możliwych schematów leczenia jest stosowanie Sulfur iodatum 9 CH, pięć granulek rano i Pulsatilla 9 CH, pięć granulek wieczorem przez 10 dni. Leczenie to powinno stosować się rutynowo po każdej infekcji układu oddechowego.

Kalium phosphoricum 9 CH, pięć granulek raz dziennie przez 10 dni, stosujemy w przypadku osłabienia objawiającego się bólami głowy, trudnością ze skupieniem uwagi, rozdrażnieniem i nazbyt szybkim męczeniem się.

Avena sativa 5 CH – dwa razy dziennie przez dwa tygodnie – podajemy, jeśli pomimo zastosowania Sulfur iodatum nadal utrzymuje się brak łaknienia.

Ponadto pacjentom można polecić preparaty złożone (niestety niedostępne w Polsce): Biovitamine, który dzięki zawartym w składzie rozcieńczonym i zdynamizowanym witaminom wpływa na lepszą ich przyswajalność oraz Céréales germées – środek wzmacniający, zalecany w przypadkach zmęczenia i w okresie rekonwalescencji, gdyż wzmaga apetyt u osób o zmniejszonym łaknieniu wskutek przebytych infekcji.

Źródło: BOIRON

____________________________________________________________________________________________________________________________

Zainteresował Cię artykuł? Otrzymuj najświeższe informacje prosto na swój adres e-mail. Zapisz się do naszego Newslettera na stronie głównej.

Kliknij ten link by się zapisać.

Nie lubimy spamu tak jak Ty. Nikomu nie udostępniamy adresów e-mail. Zawsze możesz zrezygnować z otrzymywania wiadomości klikając w link.